Hoa anh đào – Tại sao người Nhật lại yêu hoa anh đào đến vậy?

Loài hoa anh đào đã được đi vào thơ ca và văn hóa, ẩm thực Nhật. Người Nhật yêu hoa anh đào vì hình dáng mong manh và vẻ đẹp tinh khiết của nó.

Khi nói chuyện về Nhật Bản nhất định không thể không nói đến sự tồn tại của hoa anh đào. Vì sao người Nhật lại bị thu hút bởi hoa anh đào đến thế nhỉ? Trong bài viết lần này, tôi muốn đặt tiêu điểm vào “hoa anh đào và Nhật Bản” và tìm hiểu về sức mê hoặc của loài hoa này.

Hoa anh đào trong văn hóa Nhật Bản

Từ xa xưa hoa anh đào đã là một đề tài được nhắc đi nhắc lại trong nhiều lĩnh vực khác nhau của văn hóa Nhật Bản

Trong thế giới này     Nếu không có hoa anh đào     Mùa xuân sẽ trôi qua tĩnh lặng như thế nào

Ariwara Narihira (※1), khi xưa đã viết bài thơ có đoạn “Nếu như trên thế giới hoàn toàn không có hoa anh đào thì mùa xuân sẽ trôi qua trong phẳng lặng” như câu thơ phía trên. Chúng ta có thể thấy rằng, người xưa cũng rất thích thú và rung động mỗi khi hoa nở, và nỗi buồn khi những cánh hoa dần rơi.

(※1) Ariwara Narihira sinh năm 825, mất năm 880, xuất thân từ gia đình quý tộc, là một thi sĩ tiêu biểu của Nhật Bản. Tham chiếu/từ điển Kojien.

Các họa sĩ khi xưa dường như cũng rất yêu hoa anh đào, họ đã để lại rất nhiều tác phẩm nghệ thuật về hoa anh đào tượng trưng cho mùa đang thay đổi. Mặc dù hoa anh đào chỉ tồn tại trong khoảng 10 ngày, nhưng cho đến nay có rất nhiều bức họa hoa anh đào đã được vẽ là bằng chứng cho thấy việc hoa anh đào thực sự được yêu thích.

Văn hóa yêu thích hoa anh đào không chỉ dừng lại ở nghệ thuật mà nó còn được mở rộng cả sang ẩm thực.

Ở nước ngoài chắc chắn có nhiều món ăn đã sử dụng “vẻ đẹp” và “màu sắc” của hoa, ví dụ như trà hoa dâm bụt. Mặc dù vậy, văn hóa đưa loài hoa vào trong ẩm thực vì sự yêu thích “vị”, “hương” của loài hoa đó như món “Sakuraman” thì chắc là chưa có đâu nhỉ? Thế nên mới nói rằng người Nhật yêu thích hoa anh đào đến tột độ.

Việc ngắm hoa đã bắt đầu từ khi nào?

Ở Nhật Bản, việc ngắm hoa anh đào đã trở thành một phong tục tập quán, đã bắt đầu từ hơn 1000 năm trước. Có nhiều thuyết khác nhau, nhưng có vẻ như nó được bắt đầu sau khi những người nông dân cầu mong mùa màng bội thu và mở tiệc. Vào thời đó, mỗi khi hoa anh đào nở là dấu hiệu thường được dùng để người nông dân dự đoán thời điểm bắt đầu thu hoạch.

Nhưng khi mới bắt đầu, do ảnh hưởng của văn hóa được du nhập vào từ Trung Quốc, nên mọi người dường như đã yêu thích những bông hoa mơ đầy màu sắc. Sau đó, họ đã dần chuyển sang quan tâm đến hoa anh đào có sắc hoa nhạt hơn, sớm tàn hơn và hoa anh đào trở thành nền tảng trong trái tim người Nhật.

Vào thời Heian, hội ngắm hoa anh đào (※2) đã thành trào lưu giữa các gia đình quý tộc. Các cây hoa anh đào đã được chuyển đến thủ đô để trồng, dần dần văn hóa ngắm hoa đã trở thành một thú vui.

(※2) Hội để thưởng thức hoa anh đào. Được cho là nguyên mẫu của “Hanami” (ngắm hoa). Tham chiếu/ từ điển Kojien.

Văn hóa này đã được các gia đình quý tộc xây dựng nên, vẫn còn lại ngay cả sau khi các Samurai kiểm soát đất nước. Toyotomi Hideyoshi (※3) đã cho trồng 700 cây anh đào, nửa năm trước khi ông mất ông đã cùng với hơn 1000 người dưới trướng của mình thành lập hội “ngắm hoa của DAIGO” (※4), cũng khá nổi tiếng.

(※3) Tướng quân trong thời chiến quốc từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 16, đã thống nhất thiên hạ, xây dựng nên thời kỳ Azuchi Momoyama.

(※4) Daigo là chỉ chùa Daigo ở Kyoto. Trụ trì của chùa Daigo tổ chức ngắm hoa để cầu chúc cho sức khỏe của Toyotomi Hideyoshi trong những năm cuối đời.

Khi bước vào thời kỳ Edo, văn hóa ngắm hoa đã trở nên phổ biến, được mở rộng ra với cả những người dân thường. Nó gần với tập quán ngắm hoa đang được tiếp tục hiện nay. Để phù hợp với sở thích của mọi người vào thời Edo, hoa anh đào đã có nhiều sự cải thiện về chủng loại, trở nên phong phú hơn, và loại hoa anh đào Somei-Yoshino rất thân quen cũng được sinh ra trong thời kỳ này.

Đâu là “vẻ đẹp” của hoa anh đào?

Trước tiên tôi nghĩ những cánh hoa mềm mại, dịu dàng này rất phù hợp với sở thích của người Nhật là một lý do. Nếu nhìn từ xa thì nó giống như những đám mây hoa đang đổ xuống mặt đất, có lẽ con người sẽ bị quyến rũ vào không gian mê hoặc không biết là đang trong mơ hay là hiện thực. Đó không phải là “màu hồng” rực rỡ mà là “màu anh đào” nhẹ nhàng, thanh tao, cũng là yếu tố quan trọng khiến nó được yêu thích.

Ngoài ra, giống như ngôn từ của hoa như “thanh khiết”, “vẻ đẹp tinh thần”, mặc dù những bông hoa anh đào không tự khoe mình sặc sỡ và náo nhiệt, chúng khắc nở rồi khắc tàn nhưng sự thanh tao của chúng đã làm cho người Nhật chúng ta luôn yêu thích. Khi hoa anh đào rơi, từ xưa cũng được ví như biểu tượng của tinh thần võ sĩ đạo.

Hình dáng và sự thanh khiết của anh đào. Đây là hai lý do mà hoa anh đào nhẹ nhàng trở thành 1 phần trong cuộc sống của người Nhật Bản.

Cuối cùng

Khi nghe đến “anh đào” “ngắm hoa”, tôi nghĩ chắc chắn sẽ có nhiều người sẽ nghĩ ngay đến hình ảnh anh đào nở rộ phản chiếu lên bầu trời trong xanh không một gợn mây. Nhưng, dù không phải là hoa anh đào lúc nở rộ, không phải là bầu trời trong xanh thì hoa anh đào khi đó cũng sẽ cho chúng ta thấy những biểu cảm thật đáng yêu khác. Hoa anh đào trong tiết trời của mùa xuân thật huyền bí, những cánh hoa rụng ướt nước mưa sẽ cho chúng ta biết về sự ngắn ngủi của cuộc sống.

Nhất định, các bạn hãy tận hưởng cho thỏa thích những khoảnh khắc ngắn ngủi của hoa anh đào nhé!

Nguồn: https://matcha-jp.com/vn/127