Tin Tức

Retinoid Là Gì? 7 Loại Phổ Biến, Công Dụng Và Cách Dùng An Toàn Cho Da

Đã đăng trên bởi mypham
10
Th6

Retinoid là một nhóm dẫn xuất từ vitamin A, được sử dụng phổ biến trong chăm sóc da để điều trị mụn trứng cá và các dấu hiệu lão hóa. Về mặt hóa học, retinoid là các phân tử có khả năng tăng tốc độ thay da – nghĩa là thúc đẩy quá trình loại bỏ tế bào chết và tái tạo làn da mới, sáng khỏe, đều màu.

Có nhiều loại retinoid khác nhau, bao gồm dạng uống (oral) và bôi ngoài da (topical). Phần lớn các loại retinoid đều cần có đơn kê từ bác sĩ. Nếu bạn đang cân nhắc sử dụng, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia da liễu.

Credit: vitapix / Getty Images

Retinoid Điều Trị Những Gì?

Retinoid có thể hỗ trợ điều trị nhiều vấn đề về da, bao gồm:

  • Mụn trứng cá: Là tình trạng phổ biến và kéo dài, đặc trưng bởi các nốt mụn xuất hiện trên mặt, ngực và lưng. Mụn xảy ra khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi tế bào chết và dầu thừa, dẫn đến viêm nhiễm do vi khuẩn.

  • Vảy nến: Bệnh tự miễn mạn tính khiến các tế bào da tích tụ nhanh chóng, gây ra các mảng da đỏ, dày, ngứa.

  • Lão hóa do ánh nắng: Tiếp xúc thường xuyên với tia UV có thể khiến da lão hóa sớm, xuất hiện nếp nhăn, đốm nâu và bề mặt da thô ráp.

  • Lymphoma tế bào T ở da: Một dạng ung thư hiếm gặp ảnh hưởng đến da, gây khô, ngứa và phát ban.

  • Sarcoma Kaposi: Một loại ung thư hiếm gặp biểu hiện qua các mảng da màu đỏ, nâu hoặc tím.

Các Loại Retinoid Phổ Biến

Có bảy loại retinoid chính thường được sử dụng:

  1. Tretinoin: Giúp cải thiện mụn, nếp nhăn và sắc tố da bằng cách làm thông thoáng lỗ chân lông và thúc đẩy quá trình bong da. Có cả dạng bôi và uống.

  2. Adapalene: Điều trị mụn bằng cách ngăn chặn sự hình thành nhân mụn dưới da. Đây là retinoid duy nhất được bán không cần kê đơn (như sản phẩm Differin).

  3. Tazarotene: Dạng bôi ngoài, dùng để điều trị mụn và vảy nến. Giúp làm chậm sự tích tụ tế bào da và giảm viêm. Cũng có thể cải thiện nếp nhăn và sắc tố da.

  4. Trifarotene: Một loại thuốc bôi điều trị mụn trứng cá, giúp làm bong lớp da chết, làm thông thoáng lỗ chân lông và ngăn mụn mới hình thành.

  5. Isotretinoin (Accutane): Dạng uống, dùng trong điều trị mụn bọc nặng khi các phương pháp khác không hiệu quả.

  6. Alitretinoin: Dạng bôi điều trị tổn thương da do Sarcoma Kaposi; dạng uống dùng cho chàm tay mạn tính.

  7. Bexarotene: Có cả dạng bôi và uống, dùng điều trị ung thư tế bào T ở da, bằng cách làm chậm hoặc ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư.

Retinoid Mất Bao Lâu Mới Có Tác Dụng?

Tùy loại retinoid mà thời gian phát huy hiệu quả có thể từ 1 tuần đến vài tháng:

  • Tretinoin: Mất khoảng 3–4 tuần để cải thiện mụn, và lên đến 6 tháng để thấy rõ hiệu quả với nếp nhăn và sắc tố da.

  • Adapalene: Cần 8–12 tuần để phát huy tác dụng tối đa trong điều trị mụn.

  • Tazarotene: Có thể cải thiện mụn trong khoảng 4 tuần. Với bệnh vảy nến, hiệu quả thường thấy sau 1–4 tuần.

  • Trifarotene: Cần từ 2–3 tháng để cải thiện rõ rệt tình trạng mụn.

  • Alitretinoin: Với tổn thương do Sarcoma Kaposi, cần ít nhất 2 tuần để thấy cải thiện, và có thể 8–14 tuần mới thấy rõ kết quả.

  • Bexarotene: Có thể mất từ 4 tuần đến vài tháng để thấy hiệu quả rõ rệt trong điều trị lymphoma tế bào T ở da.

Cách Sử Dụng Retinoid

Việc sử dụng retinoid đúng cách giúp giảm nguy cơ kích ứng:

Retinoid Dạng Uống

  • Dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.

  • Thường uống 1–2 lần/ngày.

  • Uống trong bữa ăn, nhất là bữa ăn có chất béo, để tăng hấp thu.

Retinoid Dạng Bôi Ngoài

Thực hiện theo các bước sau:

  1. Rửa tay sạch.

  2. Làm sạch vùng da cần điều trị bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ.

  3. Đợi da khô hoàn toàn trước khi bôi.

  4. Bôi một lớp mỏng thuốc lên vùng da cần điều trị.

  5. Tránh vùng mắt, miệng, mũi, tai.

📌 Lưu ý: Mụn có thể nổi nhiều hơn trong giai đoạn đầu do thuốc đẩy nhân mụn ẩn. Hãy kiên trì sử dụng – tình trạng sẽ cải thiện sau 2–3 tuần.

Nguy Cơ Khi Sử Dụng Retinoid

Ba nhóm người nên cẩn trọng khi dùng retinoid:

  • Phụ nữ mang thai: Retinoid có thể gây dị tật bẩm sinh – tuyệt đối tránh sử dụng.

  • Người có da nhạy cảm: Có nguy cơ kích ứng cao hơn, đặc biệt nếu đang mắc các bệnh như eczema hoặc rosacea.

  • Người có làn da sẫm màu: Dễ bị tăng sắc tố sau viêm (PIH). Nên bắt đầu với liều thấp, tăng dần từ từ dưới sự giám sát của chuyên gia.

Tác Dụng Phụ Có Thể Gặp

Dạng bôi ngoài:

  • Khô da

  • Đỏ, rát, ngứa

  • Mề đay, nổi mẩn

  • Da sạm hoặc sáng màu bất thường

  • Phồng rộp, sưng viêm

  • Khô mắt hoặc viêm quanh mắt

Dạng uống:

  • Nhức đầu, đỏ mặt

  • Tăng cholesterol

  • Rụng tóc

  • Buồn nôn, nôn nặng

  • Viêm da tróc vảy

  • Viêm môi (chelitis)

Mẹo An Toàn Khi Sử Dụng Retinoid

Theo khuyến nghị từ bác sĩ da liễu:

  • Bắt đầu chậm rãi: Dùng 2–3 lần/tuần rồi tăng dần.

  • Chỉ bôi vào ban đêm: Giúp giảm nguy cơ bắt nắng.

  • Dùng kem chống nắng mỗi sáng: Bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV.

Tránh Kết Hợp Với Các Sản Phẩm Sau:

  • Vitamin C: Dùng buổi sáng; retinoid dùng buổi tối.

  • Benzoyl peroxide: Không nên dùng cùng lúc vì dễ gây kích ứng.

  • AHA/BHA: Dùng xen kẽ ngày, hoặc AHA/BHA sáng – retinoid tối.

Tóm Tắt

Retinoid là thành phần mạnh mẽ và đa năng trong chăm sóc da, hỗ trợ hiệu quả trong điều trị mụn, vảy nến, lão hóa da và ung thư da hiếm gặp. Tuy nhiên, chúng không phù hợp với tất cả mọi người và có thể gây tác dụng phụ nếu dùng sai cách.

👉 Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi sử dụng retinoid để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả cao nhất cho làn da của bạn.

Nguồn: https://www.health.com/retinoids-11690544

mypham

error: Content is protected !!