Quả óc chó là quả gì?
Quả óc chó là một loại hạt của cây óc chó, đây là một loại quả ăn được và có rất nhiều loài khác nhau được trồng ở nhiều nơi trên thế giới.
Chúng thường được sử dụng dưới dạng hạt, khi chín sẽ được hái xuống, tách vỏ và phần hạt bên trong sẽ được chế biến thành các món ăn khác nhau. Phần vỏ quả có thể được phơi khô để làm thuốc hay dùng để trang trí các món ăn.
Đặc điểm của quả óc chó
Cây óc chó là một loại cây sống lâu năm, rụng lá vào mùa đông và có cây cao đến 20m. Vỏ cây màu xám trắng và có những vết nứt song song nhau, lá kép, mọc so le và gân lá song song.
Hoa thường mọc thành từng chùm hình đuôi sóc và hơi rủ xuống và có mùi lạ. Quả dạng hạch, có kích thước khoảng 3 – 4cm và có ngăn bên trong quả.
Quả óc chó có hình dạng tròn, sau khi chín hoàn toàn thì vỏ sẽ tự bung ra. Khi quả chín vỏ sẽ trở nên giòn và cứng, chuyển dần sang màu nâu. Phần hạt được bao bọc bên trong vỏ quả, phần hạt chứa nhiều chất chống oxy hóa nên hạn chế tình trạng hạt bị hư.
Quả óc chó chứa có thể tiết ra các chất hóa học khác để hạn chế sự cạnh tranh của các loài thực vật khác. Do vậy, bạn không nên trồng chúng trong vườn hoa hoặc vườn rau nhà mình nhé.
Các loại quả óc chó phổ biến
Tuy được phân bổ khắp nơi trên thế giới, nhưng tổng quan chỉ có 3 loại óc chó được tiêu thụ nhiều nhất là:
- Quả óc chó Anh (hoặc Ba Tư): Đây là loại phổ biến nhất trên thị trường với hàm lượng dinh dưỡng khá cao, có phần vỏ mỏng, dễ đập vỡ và rất hợp với khẩu vị người dùng.
- Quả óc chó đen: Loại này sẽ có phần vỏ dày hơn, khó nứt, khó vỡ hơn so với óc chó Anh và nổi bật với hương vị cay nồng đặc trưng.
- Quả óc chó trắng: Đây là loại quả hiếm nhất trong 3 loại nêu ở đây. Chúng có lượng tinh dầu lớn hơn và vị cũng ngọt hơn so với 2 loại kể trên.
Giá trị dinh dưỡng của quả óc chó
Ăn quả óc chó có thể cải thiện sức khỏe não bộ và ngăn ngừa bệnh tim và ung thư. Quả óc chó thường được ăn một mình như một món ăn nhẹ nhưng cũng có thể được thêm vào món salad, mì ống, ngũ cốc ăn sáng, súp, và các món nướng. Nó cũng đã từng được sử dụng để làm dầu óc chó – một loại dầu ẩm thực đắt tiền thường được sử dụng trong các món salad trộn. Quả óc chó được tạo thành từ 65% chất béo và khoảng 15% protein. Nó có lượng carbs thấp – hầu hết trong số đó bao gồm chất xơ. Trong 30 gram óc chó có chứa hàm lượng các chất dinh dưỡng sau:
- Calo: 185
- Nước: 4%
- Protein: 4,3 gram
- Carbs: 3,9 gram
- Đường: 0,7 gram
- Chất xơ: 1,9 gram
- Chất béo: 18,5 gram
Chất béo:
Quả óc chó chứa khoảng 65% chất béo theo trọng lượng. Giống như các loại hạt khác, hầu hết lượng calo trong quả óc chó đến từ chất béo. Điều này làm cho chúng trở thành một thực phẩm giàu năng lượng, nhiều calo.
Mặc dù quả óc chó rất giàu chất béo và calo, nhưng các nghiên cứu chỉ ra rằng chúng không làm tăng nguy cơ béo phì khi thay thế các loại thực phẩm khác trong chế độ ăn uống. Quả óc chó cũng chứa nhiều chất béo không bão hòa đa hơn các loại hạt khác. Loại phổ biến nhất là axit béo omega-6 được gọi là axit linoleic. Chúng cũng chứa một tỷ lệ tương đối cao của axit alpha-linolenic chất béo omega-3 lành mạnh (ALA), chiếm khoảng 8% -14% tổng hàm lượng chất béo. ALA được đặc biệt có lợi cho sức khỏe của tim. Nó cũng giúp giảm viêm và cải thiện thành phần của chất béo trong máu. Hơn nữa, ALA là tiền chất của các axit béo omega-3 chuỗi dài EPA và DHA, có liên quan đến nhiều lợi ích sức khỏe.
Quả óc chó có chất béo omega-3 cao hơn đáng kể so với bất kỳ loại hạt nào khác, cung cấp 2,5 gram mỗi 1 ounce (28 gram). Chất béo omega-3 từ thực vật được gọi là axit alpha-linolenic (ALA). Nó là một chất béo thiết yếu, có nghĩa là bạn phải có được nó từ chế độ ăn uống của bạn.
Các nghiên cứu quan sát đã chỉ ra rằng cung cấp mỗi gram ALA hằng ngày giúp giảm 10% nguy cơ tử vong do bệnh tim.
Vitamin và các khoáng chất
Quả óc chó cung cấp một số vitamin và khoáng chất, bao gồm:
- Đồng: Khoáng chất này thúc đẩy sức khỏe của tim. Nó cũng giúp duy trì chức năng của xương, thần kinh và hệ thống miễn dịch.
- Axít folic: Còn được gọi là folate hoặc vitamin B9, axit folic có nhiều chức năng sinh học quan trọng. Thiếu axit folic khi mang thai có thể gây dị tật bẩm sinh.
- Photpho: Khoảng 1% cơ thể được tạo thành từ phốt pho, một khoáng chất chủ yếu có trong xương.
- Vitamin B6: Vitamin này có thể tăng cường hệ thống miễn dịch và hỗ trợ sức khỏe thần kinh. Thiếu vitamin B6 có thể gây thiếu máu.
- Manga: Khoáng chất vi lượng này được tìm thấy với số lượng cao nhất trong các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả.
- Vitamin E: So với các loại hạt khác, quả óc chó chứa hàm lượng cao của một dạng vitamin E đặc biệt gọi là gamma-tocopherol.
Các hợp chất khác
Quả óc chó chứa một hỗn hợp phức tạp của các hợp chất thực vật hoạt tính sinh học.
Trên thực tế, quả óc chó đứng thứ hai trong một nghiên cứu điều tra hàm lượng chất chống oxy hóa của 1.113 loại thực phẩm thường được ăn ở Hoa Kỳ. Một số hợp chất thực vật đáng chú ý trong quả óc chó bao gồm:
- Axit ellagic: Chất chống oxy hóa này được tìm thấy với số lượng cao trong quả óc chó, cùng với các hợp chất liên quan khác như ellagitannin. Axit ellagic có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư. Quả óc chó có hoạt tính chống oxy hóa cao hơn bất kỳ loại hạt thông thường nào khác. Hoạt động này đến từ vitamin E, melatonin và các hợp chất thực vật gọi là polyphenol, đặc biệt cao trong da của quả óc chó.
- Catechin: Catechin là một chất chống oxy hóa flavonoid có thể có nhiều lợi ích sức khỏe khác nhau, bao gồm thúc đẩy sức khỏe của tim.
- Melatonin: Neurohormone này giúp điều chỉnh đồng hồ cơ thể. Nó cũng là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
- Axit phytic: Axit phytic, hay phytate, là một chất chống oxy hóa có lợi, mặc dù nó có thể làm giảm sự hấp thu sắt và kẽm từ cùng một bữa ăn.
TOP những lợi ích sức khỏe của quả óc chó
Quả óc chó được liên kết với một số lợi ích sức khỏe. Chúng có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư, cũng như cải thiện chức năng não.
Sức khỏe tim mạch
Bệnh tim – hay bệnh tim mạch – là một thuật ngữ rộng được sử dụng cho các tình trạng mãn tính liên quan đến tim và mạch máu.
Trong nhiều trường hợp, nguy cơ mắc bệnh tim có thể được giảm bớt bằng các thói quen lối sống lành mạnh, chẳng hạn như ăn các loại hạt như hạt óc chó. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng ăn quả óc chó có thể chống lại các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim bằng cách: giảm cholesterol LDL (có hại), giảm viêm, cải thiện chức năng mạch máu, do đó giảm nguy cơ tích tụ mảng bám trong động mạch.
Những tác động này có khả năng gây ra bởi thành phần chất béo có lợi của quả óc chó, cũng như hàm lượng chất chống oxy hóa phong phú của chúng.
Ngăn ngừa ung thư
Ung thư là một nhóm bệnh đặc trưng bởi sự phát triển của tế bào bất thường.
Nguy cơ phát triển một số loại ung thư có thể được giảm bớt bằng cách ăn thực phẩm lành mạnh, tập thể dục và tránh các thói quen lối sống không lành mạnh. Vì quả óc chó là một nguồn thực phẩm chứa các hợp chất thực vật có lợi, chúng có thể là một phần hiệu quả của chế độ ăn ngăn ngừa ung thư. Quả óc chó chứa một số thành phần hoạt tính sinh học có thể có đặc tính chống ung thư, bao gồm: Phytosterol; gamma-tocopherol; axit béo omega-3 ; axit ellagic và các hợp chất liên quan;polyphenol khác nhau chống oxy hóa.
Sức khỏe não bộ
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng ăn các loại hạt có thể cải thiện chức năng não. Họ cũng chỉ ra rằng quả óc chó có thể giúp giảm trầm cảm và suy giảm chức năng não liên quan đến tuổi tác. Một nghiên cứu ở người lớn tuổi liên kết tiêu thụ quả óc chó thường xuyên với cải thiện trí nhớ đáng kể. Tuy nhiên, những nghiên cứu này là quan sát và không thể chứng minh rằng quả óc chó là nguyên nhân của sự cải thiện chức năng não.
Một nghiên cứu kéo dài 8 tuần ở 64 người trẻ, khỏe mạnh, phát hiện ra rằng ăn quả óc chó giúp cải thiện sự hiểu biết. Tuy nhiên, những cải tiến đáng kể về lý luận, trí nhớ và tâm trạng không bằng lời nói đã không được phát .
Quả óc chó cũng đã được chứng minh là cải thiện chức năng não ở động vật. Khi những con chuột mắc bệnh Alzheimer được cho ăn quả óc chó mỗi ngày trong 10 tháng, trí nhớ và kỹ năng học tập của chúng đã được cải thiện đáng kể .
Tương tự như vậy, các nghiên cứu trên chuột già phát hiện ra rằng ăn quả óc chó trong tám tuần đã đảo ngược các suy giảm liên quan đến tuổi tác trong chức năng não. Những tác động này có thể là do hàm lượng chất chống oxy hóa cao của quả óc chó, mặc dù các axit béo omega-3 của chúng cũng có thể đóng vai trò.
Nhưng tác động bất lợi
Nhìn chung, quả óc chó được coi là thực phẩm quý, nhưng một số người cần tránh dùng chúng vì những lý do sau:.
- Dị ứng với quả óc chó: Quả óc chó là một trong tám loại thực phẩm dễ gây dị ứng nhất. Các triệu chứng dị ứng quả óc chó thường nghiêm trọng và có thể bao gồm sốc dị ứng (sốc phản vệ), có thể gây tử vong mà không cần điều trị. Những người bị dị ứng quả óc chó cần tránh những loại hạt này hoàn toàn.
- Giảm hấp thu khoáng: Giống như tất cả các loại hạt, quả óc chó có nhiều axit phytic, Axit phytic, hay phytate, là một chất thực vật làm suy yếu sự hấp thụ các khoáng chất như sắt và kẽm từ đường tiêu hóa.
Quả óc chó rất giàu chất béo có lợi cho tim và nhiều chất chống oxy hóa. Hơn nữa, thường xuyên ăn quả óc chó có thể cải thiện sức khỏe não bộ và giảm nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư. Những loại hạt này dễ dàng kết hợp vào chế độ ăn uống vì chúng có thể tự ăn hoặc thêm vào nhiều loại thực phẩm khác nhau. Nói một cách đơn giản, ăn quả óc chó có thể là một trong những điều tốt có thể làm để cải thiện sức khỏe.
Nguồn tham khảo: Healthline.com – Vinmec